Travma Sonrası Stres Bozukluğu Nedir?

Travma Sonrası Stres Bozukluğu Nedir?

Hayatımız boyunca birçok olumsuz durumla karşı karşıya geliyoruz. Fakat bunların içinde bazıları var ki, sarsıcı etkileriyle tüm hayatımızı çok daha derin biçimde etkiliyor. Çocukluk gibi hassas bir dönemde karşılaştığımız kimi durumlar, toplumsal olaylar, kazalar, beklenmedik kayıplar veya hastalıklar; hem kişiliğimizi hem de olaylara bakış açımızı büyük ölçüde etkileyebiliyor.

Uzun süre işsizlikle mücadele eden, tacize uğrayan, sevdiklerini kaybeden, doğal afetlerden etkilenen, ciddi bir kaza geçiren veya ölümcül hastalıklarla karşı karşıya gelen kişiler, zaman zaman bu olaylar sonrasında kendini toparlamakta zorlanıyor. Bazen bu travmatik olayları geride bırakmak ve hayata devam edebilmek uzman desteği olmadan zor, hatta imkansız olabiliyor. Çünkü travmatik yaşantılar sonrası, kimi spesifik belirtilerle kendini gösteren bir psikolojik rahatsızlık ortaya çıkabiliyor. Ve bu rahatsızlığa, Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) deniyor.

Şimdi TSSB’nin detaylarını ve bu hastalığın belirtilerini inceleyelim. 

Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) Nedir?

Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB), kişinin fazlasıyla korkması, endişelenmesi ya da dehşete düşmesine sebep olan durumlar sonrasında; olayın üzerinden belirli bir süre geçmesine karşın devam eden kaygı ve stres hali olarak düşünülebilir. Travmatik bir yaşantının ardından, sürekli ya da belirli durumlarda ataklar biçiminde tekrar eden anksiyete bozukluğu belirtileri bu rahatsızlığın temel göstergelerinden biridir.

Örneğin; ciddi bir trafik kazası geçiren bir kişinin trafiğe çıkmaktan korkması, ya da bir terör saldırısına şahit olmuş olan kişinin dışarıya çıkmakta zorlanması ve her an tekrar saldırıya uğrayacakmış gibi bir his geliştirmiş olması, bir savaş gazisinin patlama gibi yüksek seslere karşı aşırı duyarlı hale gelmesi gibi durumlar travma sonrası stres bozukluğunun belirtileri olarak değerlendirilebilir.

Travma Sonrası Stres Bozukluğu’na Sebep Olan Faktörler Nelerdir? 

Kişinin bireysel olarak karşılaştığı durumların yanı sıra toplumsal olayların da travmatik bir etki yaratması mümkündür.
TSSB’ye sebep olan faktörler şu şekilde sıralanabilir:

- Savaşlar
- Terör Saldırıları ve Patlamalar
- Pandemi
- Doğal Afetler (Deprem, Sel, Yangın)
- Trafik Kazaları
- Ev Kazaları
- Aile İçi Şiddet
- Cinsel Şiddet
- Çocukluk Travmaları
- Beklenmedik Ölümler
- Ölümcül Hastalıklar

Travma Sonrası Stres Bozukluğu’nun Belirtileri Nelerdir?

Yeniden Yaşama:

Yaşanan travmatik olaylara benzeyen durumlar karşısında, kişi önceki deneyimi yeniden hatırlar. Bu durum, bazen anlık hatırlama bazen de kâbus görme şeklinde gerçekleşebilir. Bu durumdaki bireyler, travma yaratan olayı yeniden yaşar ve olaya ait anılar en ufak bir uyarıcı ile tetiklenerek zihinlerinde yeniden canlanır. Kişi, önceki deneyim esnasında hissettiği yoğun duyguları bu anlarda yeniden hisseder. Korku, endişe, fiziksel acı veya gerilim gibi travmanın sebep olduğu hisleri benzer düzeyde yeniden yaşar.

Aşırı Uyarılma:

Travmatik olaylardan etkilenen kişilerin benzer durumlarla karşılaşma endişesi, kişilerde sürekli bir tetikte olma hissi yaratmaktadır. Hayatını tamamen bu endişe doğrultusunda şekillendirerek, attıkları her adımı, aldıkları kararları ve olaylara yaklaşımlarını bu endişenin etkisinde gerçekleştirirler. Terör saldırılarından etkilenen bir kişinin kalabalık ortamlara girmekten kaçınması, yüksek seslerden irkilmesi ve korkması, hastalık korkusu yaşayan bir kişinin her rahatsızlıkta kendini kötü hissetmesi ve ölüm korkusu yaşaması gibi durumlar aşırı uyarılma olarak adlandırılabilir.

Kaçınma:

Kişi travma yaşadığı alanlar veya o travmayı hatırlatan insanlardan kaçınmaya çalışır. Ona kötü anıları hatırlatan ve yaşanan üzücü olayın tekrarlanabileceğine dair endişe uyandıran durumlardan kendini uzaklaştırmak için yaşam kalitesini olumsuz etkileyecek biçimde, aşırı çaba gösterir. Bu da TSSB’nin kaçınma olarak adlandırılan belirtisine işaret eder. 

Travma Sonrası Stres Bozukluğu’nun üstesinden uzman desteğiyle gelin! 

BanaSoor’da danışmanlık veren tecrübeli psikologlarımıza danışarak yaşadığınız travmaların etkisini azaltabilir, sorunlarınızı çözmek için profesyonel destek alabilirsiniz.
Geçmişin, gelecek güzel günlerinizin önüne geçmesine izin vermeyin, size özel tavsiyelerle hayatınızın kontrolünü elinize alın.

Uzmanlarımızın profilini incelemek ve görüşme talebinizi oluşturmak için hemen tıklayın!